Mae Des Mannay yn awdur Cymraeg anabl o liw. Cyhoeddir ei gasgliad barddoniaeth cyntaf, “Sod ’em – and tomorrow” gan Wasg Waterloo. Mae’n gyd-olygydd cyfnodolyn barddoniaeth The Angry Manifesto, yn feirniad yng nghystadleuaeth barddoniaeth Vailiant Scribe, ac yn enillydd cystadleuaeth farddoniaeth ‘rethinkyourmind’ (2015), a chystadleuaeth farddoniaeth LIT-UP (2018).
Hanes teulu
Mae gan Gaerdydd un o’r poblogaethau BAME hynaf yn y DU. Fodd bynnag, nid oedd yn dref gaethweision fel Bryste. Roedd y rhan fwyaf o’r boblogaeth Ddu yn forwyr masnachol – a ymsefydlodd yn ardal dociau Caerdydd, neu Tiger Bay fel y’i gelwid bryd hynny. Daeth fy nhaid i Gaerdydd ar hyd llwybr cyfarwydd yn y 1890au. Byddai dynion Cru o Liberia yn mynd i Freetown yn Sierra Leone, (a elwid bryd hynny fel Gorllewin Affrica Prydain), yn cael gwaith ar longau, wrth honni eu bod wedi’u geni yn Freetown, doc yn Lerpwl ac yna cerdded i Dde Cymru. Yna setlo a gweithio allan o ddociau yng Nghaerdydd, y Barri a Chasnewydd. Roedd llawer yn berchen ar eu tai llety eu hunain, yn rhentu ystafelloedd i forwyr eraill. Roedd gan lawer wragedd gwyn, hyd yn oed bryd hynny; rhai ohonynt yn siarad Cymraeg.